تحلیل رویکرد متجددانه ی زنان در دوره ی مشروطیت

نویسندگان

زهره امیدی پور

سوسن باستانی

علی رجبلو

چکیده

در دوره ی مشروطیت، زنان برای اولین ­بار اقداماتی برای بهبود جایگاه خود در جامعه انجام دادند و نقش آنان در امور اجتماعی و سیاسی نمایان شد. این تجلی در این دوره ویژه بود. در این مقاله نشان می دهیم که چگونه زن در این دوره جلوه­ای خاص یافت و تا چه حد توانست خود را در فضای سیاسی و اجتماعی آن دوره مطرح کند؟   این تجلی در قالب گفتمان زنانه مطرح می شود. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل دیرینه­شناسی فوکو به بررسی آثار و مکتوبات زنان در این دوره پرداخته ایم. هدف این پژوهش، بررسی چگونگی مقاومت زنان در برابر دیدگاه­های مردسالار دوره ی قاجار است. تحلیل دیرینه­شناختی گفتمان زنان نشان می­دهد که آنچه در این دوره توسط زنان مطرح شده، در قالب نقد گزاره­های گفتمان سنتی دوره ی قاجار بوده است. زنان فعال این دوره خواستار دستیابی به حقوق زنان به عنوان نیمی از جامعه بودند. مقاومت زنان به مثابه یک گفتمان، به دنبال تغییر تفکر اجتماعی مردان و زنان است و خرده­گفتمان هایی را نیز در دل خود دارد. این خرده­گفتمان ها درصدد تولید گزاره­هایی هستند که نظم گفتمانی مردسالار را با چالش روبه رو کنند.     واژگان کلیدی : گفتمان، تحلیل گفتمان، دیرینه­شناسی، مشروطیت، مقاومت،گفتمان زنان.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل رویکرد متجددانه‌ی زنان در دوره‌ی مشروطیت

  در دوره‌ی مشروطیت، زنان برای اولین ­بار اقداماتی برای بهبود جایگاه خود در جامعه انجام دادند و نقش آنان در امور اجتماعی و سیاسی نمایان شد. این تجلی در این دوره ویژه بود. در این مقاله نشان می‌دهیم که چگونه زن در این دوره جلوه­ای خاص یافت و تا چه حد توانست خود را در فضای سیاسی و اجتماعی آن دوره مطرح کند؟   این تجلی در قالب گفتمان زنانه مطرح می‌شود. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل دیرینه­شنا...

متن کامل

مطالعه ی نقش و جایگاه اجتماعی زنان دوره ی پارتی

از موقعیت و نقش زنان در طول تاریخ ایران اطلاعات پراکنده ای وجود دارد و همواره از انان تصاویری کمترنزدیک به واقعیت ارائه شده است عمدتا در طی تاریخ ما با دو چهره از زنان مواجهیم یا تصویری اسطوره ای و دارای جایگاه مهم یا به عنوان شخصیت های کینه توز و فتنه جو.این مقاله که به شیوه ی توصیفی تحلیلی نگارش یافته است سعی دارد به بررسی وضعیت زنان دوره ی پارتی بپردازد و از جوانب مختلف نقش و جایگاه آنان را ...

متن کامل

تحلیل خرده گفتمان های زنان در دوره مشروطیت

چکیده غلبه قدرت گفتمان سنتی در دوران قاجار باعث ایجاد گفتمان ها و خرده گفتمان هایی شد که در پاسخ به گفتمان سنتی و درواقع به عنوان مقاومتی دربرابر آن به وجود آمد. یکی از این خرده گفتمان ها، خرده گفتمان های زنان است که در سایه برخی گفتمان ها پدید آمد. مقاله حاضر با بررسی خواسته ها و اهدافِ زنان در اولین ورود آن ها به عرصه های اجتماعی و سیاسی- یعنی دوره ای که مصادف است با شکل گیری انقلاب مشروطیت- ب...

متن کامل

مطالعه ی تطبیقی خواص مورفولوژیکی ساختار شهری تبریز در دوره ی قاجار و دوره ی پهلوی

پژوهش حاضر در رابطه با بررسی خواص مورفولوژیکی ساختار شهری در شهر تبریز است. سوال اصلی تحقیق این است که آیا خواص مورفولوژیکی در ساختار شهر تبریز در دوره قاجار و پهلوی موثر بوده است؟ پیچیدگی فرآیند تشکیل شهرها و ساختار مورفولوژی شهری شهر تبریز، مهمترین مسائل در این پژوهش است. نگاهی به تغییر ساختار و شکل شهرها به وضوح نشان می دهد که شهرهای ما به عنوان یک مطالعه جدی مورد توجه قرار نگرفته و آزمایش ن...

متن کامل

سنت ها، آموزش و بیداری اجتماعی زنان: تحلیل تاریخی رویکرد "ملانصرالدین" به مساله ی زنان

وجه اشتراک جوامع اسلامی در مواجهه با غرب احساس ناتوانی و عقب ماندگی شدیدی بود که همراه خود چالش های فکری زیادی در عرصه های گوناگون از جمله زنان ایجاد کرد. بطوریکه غالب جریان های روشنفکری به ویژه روزنامه های انتقادی به لزوم تغییر وضع زنان و آگاهی آنان تاکید و خواستار اصلاحات ترقی خواهانه در جامعه و وضعیت اجتماعی زنان شدند. در این بین، روزنامه تجدد طلبِ ملانصرالدین در طرح و پیگیری مساله ی آزادی و ...

متن کامل

تحلیل فضایی مسجد در شهر اردبیل در دوره ی معاصر

شهر اردبیل به عنوان یکی از شهرهای مهم قلمرو تمدن دوران اسلامی معاصر در دهه های اخیر، با رشد شتابان شهرنشینی در دوره‌ی معاصر (از دهه‌ی 1340) مواجه بوده است. این روند منجر به ایجاد عدم توازن در توزیع مناسب فضایی خدمات و فضاهای عمومی شهری شده است. از جمله‌ی این فضاها، مسجد به عنوان یکی از ارکان شهر در دوره‌ی تمدن اسلامی معاصر است. توزیع نامتوازن فضایی مساجد در سطح شهر مسئله و تلاش برای ایجاد توازن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تاریخ اسلام و ایران

ناشر: دانشگاه الزهرا

ISSN 885X-2008

دوره 23

شماره 20 2014

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023